พยาน การยื่นบัญชีระบุพยาน 2

การยื่นบัญชีระบุพยานนั้น จะต้องได้ยื่นภายในระยะเวลาที่กฎหมายกำหนด ซึ่ง มาตรา 88 บัญญัติระยะเวลาในการยื่นบัญชีระบุพยานไว้ดังนี้

ให้คู่ความฝ่ายนั้นยื่นบัญชีระบุพยานต่อศาลก่อนวันสืบพยานไม่น้อยกว่าเจ็ดวัน โดยแสดงเอกสารหรือสภาพของเอกสารที่จะอ้าง และรายชื่อ ที่อยู่ของบุคคล ผู้มีความรู้เชี่ยวชาญ วัตถุ หรือสถานที่ซึ่งคู่ความฝ่ายนั้นระบุอ้างเป็นพยานหลักฐาน หรือขอให้ศาลไปตรวจ หรือขอให้ตั้งผู้เชี่ยวชาญแล้วแต่กรณี พร้อมทั้งสำเนาบัญชีระบุพยานดังกล่าวในจำนวนที่เพียงพอ เพื่อให้คู่ความฝ่ายอื่นมารับไปจากเจ้าพนักงานศาล

ถ้าคู่ความฝ่ายใดมีความจำนงจะยื่นบัญชีระบุพยาน เพิ่มเติม ให้ ยื่นคำแถลงขอระบุพยานเพิ่มเติมต่อศาลพร้อมกับบัญชีระบุพยาน เพิ่มเติมและสำเนาบัญชีระบุพยานเพิ่มเติมดังกล่าวได้ภายในสิบห้าวัน นับแต่วันสืบพยาน

เมื่อระยะเวลาที่กำหนดให้ยื่นบัญชีระบุพยานตาม วรรคหนึ่งหรือ วรรคสองแล้วแต่กรณี ได้สิ้นสุดลงแล้ว ถ้าคู่ความฝ่ายใดซึ่งได้ยื่น บัญชีระบุพยานไว้แล้ว มีเหตุอันสมควรแสดงได้ว่าตนไม่สามารถ ทราบได้ว่าต้องนำพยานหลักฐานบางอย่างมาสืบเพื่อประโยชน์ ของตน หรือไม่ทราบว่าพยานหลักฐานบางอย่างได้มีอยู่ หรือมี เหตุอันสมควรอื่นใด หรือถ้าคู่ความฝ่ายใด ซึ่งมิได้ยื่นบัญชี ระบุพยานแสดงให้เป็นที่พอใจแก่ศาลได้ว่ามีเหตุอันสมควรที่ไม่ สามารถยื่นบัญชีระบุพยานตามกำหนดเวลาดังกล่าวได้ คู่ความ ฝ่ายนั้นอาจยื่นคำร้องขออนุญาตอ้างพยานหลักฐานเช่นว่านั้นต่อศาลพร้อมกับ บัญชีระบุพยาน และสำเนาบัญชีระบุพยานดังกล่าวไม่ว่า เวลาใด ๆ ก่อนพิพากษาคดี และถ้าศาลเห็นว่าเพื่อให้การวินิจฉัย ชี้ขาดข้อสำคัญแห่งประเด็นเป็นไปโดยเที่ยงธรรม จำเป็นจะต้อง สืบพยานหลักฐานเช่นว่านั้น ก็ให้ศาลอนุญาตตามคำร้อง

อธิบาย

ในเรื่องของระยะเวลาในการยื่นบัญชีระบุพยานนี้จะแบ่งออกเป็นสามส่วน ได้แก่

1. การยื่นบัญชีระบุพยานในกำหนดเวลาปกติ

2. การยื่นบัญชีระบุพยานเพิ่มเติม

3. การขออนุญาตยื่นบัญชีระบุพยานเพื่อพ้นระยะเวลาที่กฎหมายกำหนดแล้ว

1. การยื่นบัญชีระบุพยานในกำหนดเวลาปกติ กฎหมายกำหนดให้ยื่นก่อนวันสืบพยานไม่น้อยกว่าเจ็ดวัน เช่น ศาลนัดสืบพยานนัดแรกในวันที่ 15 มกราคม วันสุดท้ายที่จะยื่นบัญชีระบุพยานได้คือวันที่ 7 มกราคม หากเกินกำหนดนี้ จะไม่สามารถนำพยานเข้าสืบได้ และหากประสงค์จะนำพยานเข้าสืบต้องขออนุญาตศาลยื่นบัญชีระบุพยานตามวรรคท้าย (ในข้อ 3) ซึ่งเป็นดุลยพินิจของศาลว่าจะอนุญาตหรือไม่ก็ได้

การยื่นบัญชีระบุพยานในข้อนี้ ต้องได้ยื่นก่อนวันสืบพยาน คำว่า วันสืบพยาน นั้นหมายความถึงวันที่ศาลทำการสืบพยานครั้งแรก และมีการสืบพยานจริงๆ หากศาลมีนัดสืบพยานในวันที่ 15 มกราคม แต่ได้มีการเลื่อนคดีออกไป (วันที่ 15 ไม่มีการสืบพยาน) ไม่นับว่าเป็นวันสืบพยาน จึงต้องถือว่าเป็นโชคดีของคู่ความฝ่ายที่ไม่ได้ยื่นบัญชีระบุพยาน ที่ยังมีโอกาสยื่นบัญชีระบุพยานตามข้อนี้ได้ เช่น ศาลนัดสืบพยานใหม่ในวันที่ 15 กุมภาพันธ์ คู่ความจะต้องยื่นบัญชีระบุพยานภายในวันที่ 7 กุมภาพันธ์

2. การยื่นบัญชีระบุพยานเพิ่มเติม การยื่นบัญชีระบุพยานเพิ่มเติมนี้ ต้องเป็นกรณีที่ได้มีการยื่นบัญชีระบุพยานตามข้อ 1 ไว้ในกำหนดระยะเวลาแล้ว แต่พยานหลักฐานที่ยื่นไว้นั้นยังไม่สมบูรณ์ดี ต่อมาพบพยานหลักฐานเพิ่ม และมีความประสงค์จะนำพยานหลักฐานเข้าสืบ จึงขออนุญาตยื่นบัญชีระบุพยานเพิ่มเติมได้ โดยทำเป็นคำแถลง ขอระบุพยานเพิ่มเติม ภายใน 15 วันนับแต่วันสืบพยาน ในกรณีนี้ ศาลต้องรับบัญชีระบุพยานไว้ จะใช้ดุลยพินิจไม่รับไม่ได้

คำว่าวันสืบพยาน ยังคงมีความหมายเช่นเดิม เช่น มีการสืบพยานครั้งแรกกันจริงๆ ในวันที่ 15 มกราคม เมื่อสืบพยานเสร็จแล้ว คู่ความประสงค์จะระบุพยานเพิ่มเติม สามารถยื่นบัญชีระบุพยานเพิ่มเติมได้ภายในวันที่ 30 มกราคม หากพ้นกำหนดนี้ ประสงค์จะนำพยานมาเพิ่มเติม ต้องทำเป็นคำร้องขออนุญาต ตามวรรคท้าย (ข้อ 3)

3. การขออนุญาตยื่นบัญชีระบุพยานเพื่อพ้นระยะเวลาที่กฎหมายกำหนดแล้ว หากคู่ความไม่สามารถยื่นบัญชีระบุพยานได้ภายในระยะเวลาตามข้อ 1 และ 2 คู่ความสามารถขออนุญาตต่อศาลโดยทำเป็นคำร้องแสดงเหตุผลอันสมควรตามกฎหมาย ว่าตนไม่สามารถ ทราบได้ว่าต้องนำพยานหลักฐานบางอย่างมาสืบเพื่อประโยชน์ ของตน หรือไม่ทราบว่าพยานหลักฐานบางอย่างได้มีอยู่ หรือมี เหตุอันสมควรอื่นใด ขออนุญาตศาลยื่นบัญชีระบุพยานในกรณียื่นล่าช้าได้ก่อนศาลมีคำพิพากษา ทั้งนี้เป็นดุลยพินิจของศาลจะอนุญาตหรือไม่ ซึ่งศาลอาจจะไม่อนุญาตก็ได้

สูตรการท่องจำ 7 ก่อนวันสืบจะเริ่ม ถ้าเพิ่ม 15 ถ้าช้า ก่อนศาลพิพากษา/วินัย เลิศประเสริฐ