การเรียกค่าสินไหมฯ คดีแพ่งเกี่ยวเนื่องกับคดีอาญา กรณีศึกษาคดีหมิ่นประมาทออนไลน์

คดีแพ่งเกี่ยวเนื่องกับคดีอาญา เช่นคดีหมิ่นประมาทในอินเตอร์เนต เรียกค่าสินไหมได้เลยไม่ต้องฟ้องเป็นคดีใหม่

เมื่อปรากฎความผิดฐานหมิ่นประมาทโดยการโฆษณาตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 326 ประกอบมาตรา 328 คดีดังกล่าวเป็นคดีแพ่งเกี่ยวเนื่องด้วยคดีอาญา หากเข้าลักษณะเป็นกรณีหมิ่นประมาทตามกฎหมายแพ่ง มาตรา 423

มาตรา 423 ผู้ใดกล่าวหรือไขข่าวแพร่หลาย ซึ่งข้อความอันฝ่าฝืน ต่อความจริง เป็นที่เสียหายแก่ชื่อเสียงหรือเกียรติคุณของบุคคลอื่น ก็ดีหรือเป็นที่เสียหายแก่ทางทำมาหาได้ หรือทางเจริญของเขาโดย ประการอื่นก็ดี ท่านว่าผู้นั้นจะต้องใช้ค่าสินไหมทดแทนให้แก่เขาเพื่อ ความเสียหายอย่างใดๆ อันเกิดแต่การนั้น แม้ทั้งเมื่อตนมิได้รู้ว่าข้อ ความนั้นไม่จริง แต่หากควรจะรู้ได้
ผู้ใดส่งข่าวสาส์นอันตนมิได้รู้ว่าเป็นความไม่จริง หากว่าตนเอง หรือผู้รับข่าวสาส์นนั้นมีทางได้เสียโดยชอบในการนั้นด้วยแล้ว ท่านว่า เพียงที่ส่งข่าวสาส์นเช่นนั้นหาทำให้ผู้นั้นต้องรับผิดใช้ค่าสินไหม ทดแทนไม่
ประกอบมาตรา 438
มาตรา 438 ค่าสินไหมทดแทนจะพึงใช้โดยสถานใดเพียงใดนั้น ให้ศาลวินิจฉัยตามควรแก่พฤติการณ์และความร้ายแรงแห่งละเมิด
อนึ่ง ค่าสินไหมทดแทนนั้นได้แก่การคืนทรัพย์สินอันผู้เสียหาย ต้องเสียไปเพราะละเมิด หรือใช้ราคาทรัพย์สินนั้น รวมทั้งค่าเสียหาย อันจะพึงบังคับให้ใช้เพื่อความเสียหายอย่างใด ๆ อันได้ก่อขึ้นนั้นด้วย

เมื่อพิจารณาได้ความว่า ข้อความที่จำเลยโพสท์ในเนตนั้นไม่เป็นความจริง ไม่ว่าจะเป็นการแกล้งด่าทอด้วยอารมณ์โกรธหรือไม่ก็ตาม แม้ได้กระทำด้วยความสนุกสนานไม่พอใจ เช่นดำโพสท์ข้อความด่าแดงว่า เป็นพ่อค้ายาบ้า ทั้งๆ ที่ทราบว่าไม่จริง เข้าลักษณะตามมาตรา 423 หรือมีการโพสท์ข้อความด่า ผู้หญิงว่าเป็นนางงามตู้กระจก ทั้งๆ ที่ทราบว่าไม่เป็นความจริง เข้าลักษณะตามมาตรา 423 เช่นกัน ลักษณะเช่นนี้เรียกว่า คดีแพ่งเกี่ยวเนื่องกับคดีอาญา หรืออาญาสินไหม ซึ่งหากพนักงานอัยการเป็นโจทก์แล้ว พนักงานอัยการสามารถขอให้ศาลสั่งเรื่องค่าเสียหายให้แก่ผู้เสียหายได้ในคดีอาญาเลย ไม่จำต้องนำมาฟ้องเป็นคดีใหม่ โดยอาศัย ป.วิอาญามาตรา 44 และนอกจากนี้ผู้เสียหายเองยังสามารถเรียกรวมไปกับคดีอาญาได้โดยไม่ต้องผ่านพนักงานอัยการเช่นกัน ตามมาตรา 44/1 โดยต้องยื่นคำร้องก่อนเริ่มสืบพยาน โดยหลักควรยื่นคำร้องในนัดแรกที่มีการพิจารณาคดี หากไม่มีการสืบพยานด้วยจำเลยรับสารภาพ ผู้เสียหายต้องยื่นคำร้องก่อนศาลมีคำวิินิจฉัยพิพากษาคดี (ควรเตรียมคำร้องไปให้เรียบร้อยในนัดแรก)

มาตรา 44 การเรียกทรัพย์สินหรือราคาคืนตาม มาตรา ก่อนพนักงาน อัยการจะขอรวมไปกับคดีอาญาหรือจะยื่นคำร้องในระยะใดระหว่าง ที่คดีอาญากำลังพิจารณาอยู่ในศาลชั้นต้นก็ได้
คำพิพากษาในส่วนเรียกทรัพย์สินหรือราคา ให้รวมเป็นส่วนหนึ่ง แห่งคำพิพากษาในคดีอาญา

มาตรา 44/1 ในคดีที่พนักงานอัยการเป็นโจทก์ ถ้าผู้เสียหายมีสิทธิที่จะเรียกเอาค่าสินไหมทด แทนเพราะเหตุได้รับอันตรายแก่ชีวิต ร่างกาย จิตใจ หรือได้รับความเสื่อมเสียต่อเสรีภาพในร่างกายชื่อเสียง หรือได้รับความเสียหายในทางทรัพย์สินอันเนื่องมาจากการกระทำความผิดของจำเลย ผู้เสียหายจะยื่นคำร้องต่อศาลที่พิจารณาคดีอาญาขอให้บังคับจำเลยให้ค่าสินไหมทดแทนแก่ตนก็ได้
การยื่นคำร้องตามวรรคหนึ่ง ผู้เสียหายต้องยื่นคำร้องก่อนเริ่มสืบพยาน ในกรณีที่ไม่มีการสืบพยานให้ยื่น คำร้องก่อนศาลวินิจฉัยชี้ขาดคดี และให้ถือว่าคำร้องดังกล่าวเป็นคำฟ้อง ตามบทบัญญัติแห่งประมวลกฎหมาย วิธีพิจารณาความแพ่งและผู้เสียหายอยู่ในฐานะโจทก์ในคดีส่วนแพ่งนั้น ทั้งนี้ คำร้องดังกล่าวต้องแสดงรายละเอียดตามสมควรเกี่ยวกับความเสียหาย และจำนวนค่าสินไหมทดแทนที่เรียกร้อง หากศาลเห็นว่าคำร้องนั้นยังขาด สาระสำคัญบางเรื่อง ศาลอาจมีคำสั่งให้ผู้ร้อง แก้ไขคำร้องให้ชัดเจนก็ได้
คำร้องตามวรรคหนึ่ง จะมีคำขอประการอื่นที่มิใช่คำขอบังตับให้จำเลยชดใช้ค่าสินไหมทดแทนอัน เนื่องมาจากการกระทำความผิดของจำเลยในคดีอาญามิได้ และต้องไม่ขัดขืนหรือแย้ง กับคำฟ้องในคดีอาญาที่พนักงงานอัยการเป็นโจทก์ และในกรณีที่พนักงงานอัยการได้ดำเนินการตามความใน มาตรา 43 แล้ว ผู้เสียหายจำยื่นคำรืองตามวรรคหนึ่งเพื่อเรียกทรัพย์สินหรือราคาทรัพย์อีกไม่ได้

กฎหมายนี้ เอื้อประโยชน์แก่ผู้เสียหาย ให้สามารถเรียกค่าสินไหมทดแทนได้ โดยไม่ต้องรอผลคดีอาญาเพื่อนำไปฟ้องเป็นคดีละเมิด อีกทั้งไม่ต้องเสียค่าฤชาธรรมเนียม

ตัวอย่างคำร้องขอ (ขอแบบฟอร์มได้ที่ศาล แล้วนำมาเขียนข้อความตามนี้ )

ข้อ ๑ .คดีนี้ศาลได้โปรดมีคำสั่ง นัดสืบพยานโจทก์ในวันที่ ............ เวลา ...... น. ดังความแจ้งแล้วนั้น
ข้อ ๒. ผู้ร้องเป็นผู้เสียหายในคดีนี้โดยตรง และเป็นผู้เสียหายโดยนิตินัย ผู้ร้องมีความประสงค์จะขอเรียกค่าสินไหมทดแทนจากการกระทำความผิดของจำเลยอันเป็นการละเมิดต่อผู้เสียหายทำให้ผู้เสียหายได้รับความเสียหายดังนี้
๒.๑ ค่ารักษาพยาบาลอันได้แก่ค่าผ่าตัดและทำศัลยกรรมในเป็นจำนวนเงิน............. บาท รายละเอียดปรากฎตามเอกสารท้ายคำร้องหมายเลข ๑ (ถ่ายเอกสารใบเสร็จรับรองสำเนาถูกต้องติดกับ 40 ก.)
๒.๒.ค่าทำศัลยกรรมจากแพทย์ผู้ชำนาญ..... ครั้ง เป็นจำนานเงิน ............ บาท
๒.๓.ค่าสินไหมทดแทนกรณี....(ทุพลภาพเช่นดวงตาบอดสนิทเสียแขน เสียขา เสียโฉมอย่างติดตัว) ไปตลอดชีวิตเป็น จำนวนเงิน ..........บาท
รวมเป็นเงินค่าสินไหมทดแทนทั้งสิ้น............................................................................................. บาท

ดังนั้นผู้ร้องจึงขอประทานกราบเรียนต่อศาลขอศาลได้โปรดบังคับให้จำเลยจ่ายค่าเสียหายให้แก่ผู้ร้องด้วย


ควรมิควรแล้วแต่จะโปรด

ลงชื่อ........................................................... ผู้ร้อง
คำร้องฉบับนี้ข้าพเจ้านาย/นางสาว....................................ทนายความผู้ร้องเป็นผู้เรียง/เขียน
ลงชื่อ...........................................................ผู้เรียง /เขียน

ในกรณีหมินประมาท ความเสียหายได้แก่ชื่อเสียง หากผูู้ถูกหมิ่นประมาทเป็นผู้มีชื่อเสียงมาก ความเสียหายก็มาก หรือหากผู้ถูกหมิ่นประมาทเป็นผู้มีผู้คนยอมรับนับถือมาก ความเสียหายก็มาก (กรณีด่าครูบาอาจารย์ว่าเป็นนางงามตู้กระจก เสียหายมาก) ให้เปลี่ยนข้อ 2.1 เป็น

ข้อ ๒. ผู้ร้องเป็นผู้เสียหายในคดีนี้โดยตรง และเป็นผู้เสียหายโดยนิตินัย ผู้ร้องมีความประสงค์จะขอเรียกค่าสินไหมทดแทนจากการกระทำความผิดของจำเลยอันเป็นการละเมิดต่อผู้เสียหายทำให้ผู้เสียหายได้รับความเสียหายดังนี้
๒.๑ ค่าสินไหมทดแทนกรณีที่ผู้ร้องเสื่อมเสียชื่อเสียง อันไม่อาจคำนวนเป็นราคาเงินได้จำนวน .......... บาท
๒.๒ ค่าสินไหมทดแทนเพื่อความเสียหายอย่างอื่นได้แก่ (หากผู้ร้องต้องถูกสั่งพักงาน เลิกจ้าง หรืออะไรก็ตามที่มีผลกระทบต่อรายได้) เป็นจำนวน..............บาท
๒.๓ ขอให้ศาลมีคำสั่งให้มีการโฆษณาคำพิพากษาในหนังสือพิมพ์รายวันจำนวน ..........ฉบับ และเป็นเวลาทั้งสิ้น..........วัน โดยให้จำเลยเป็นผู้ออกค่าใช้จ่ายทั้งหมด (ซึ่งในข้อนี้ศาลไม่น่าจะให้ เพราะติดที่วรรคท้าย แต่ก็ลองขอไป ไม่ให้ก็ไม่มีอะไรเสียหายแก่ตัวผู้ขอเลย)

ดังนั้นผู้ร้องจึงขอประทานกราบเรียนต่อศาลขอศาลได้โปรดบังคับให้จำเลยจ่ายค่าเสียหายให้แก่ผู้ร้องด้วย


ควรมิควรแล้วแต่จะโปรด

ลงชื่อ........................................................... ผู้ร้อง
คำร้องฉบับนี้ข้าพเจ้านาย/นางสาว....................................ทนายความผู้ร้องเป็นผู้เรียง/เขียน
ลงชื่อ...........................................................ผู้เรียง /เขียน