บุคคลผู้ต้องรับผิดตามตั๋ว มาตรา ๙๐๐

มาตรา 900 บุคคลผู้ลงลายมือชื่อของตนในตั๋วเงินย่อมจะได้รับผิดตามเนื้อความในตั๋วเงินนั้น

ถ้าลงเพียงแต่เครื่องหมายแต่อย่างหนึ่งอย่างใด เช่น แกงได หรือลายพิมพ์นิ้วมืออ้างเอาเป็นลายมือชื่อในตั๋วเงินไซร้ แม้ถึงว่าจะมีพยานลงชื่อรับรองก็ตาม ท่านว่าหาให้ผลเป็นลงลายมือชื่อในตั๋วเงินนั้นไม่

อธิบาย บุคคลมีความหมายทั้งบุคคลธรรมดาและนิติบุคคล

ลายมือชื่อ หมายถึงต้องเขียนด้วยลายมือตนเอง การใช้ลายพิมพ์นิ้วมือแม้จะมีพยานลงลายมือชื่อรับรองก็ใช้ไม่ได้ ลายมือชื่อนี้ไม่จำเป็นต้องเป็นชื่อจริงจะลงชื่อเล่นก็ได้เช่น นายสนธยา ลาลายมือชื่อในตั๋วเงินว่า ยา ก็ต้องรับผิดเช่นกัน หรือ ดำ นำตั๋วเงินของแดงมาลงเป็นลายมือชื่อดำ ดำก็ต้องรับผิดตามมาตรา ๙๐๐ เพราะดำลงลายมือชื่อของตนในตั๋ว หรือดำลงลายมือชื่อเป็นชื่อของผู้อื่นดำก็ต้องรับผิดตามมาตรา ๙๐๐ เพราะดำเป็นผู้ลายมือชื่อของตนในตั๋ว ดังนั้นมาตรา ๙๐๐ ถือเป็นหัวใจสำคัญของตั๋วเงินเพราะถ้าหากมีการลงลายมือชื่อเข้าผูกพันตนแล้วอย่างไรเสียก็ต้องรับผิดตามมาตรานี้ (๓๗๘๘/๒๕๒๔ ป)

ฎีกาที่ ๒๔๑๗/๒๕๓๖ การที่จำเลยเขียนคำว่า “แสงรุ้งเรือง” ซึ่งเป็นซื่อร้านของจำเลยที่ ๒ ลงด้านหลังเช็คพิพาททั้งสองฉบับ ถือได้ว่าจำเลยที่ ๒ เจ้าของร้านเป็นผู้ลงลายมือของตนในเช็ค จึงเป็นการลงลายมือชื่อสลักหลังเช็ค ตามมาตาม ๙๐๐ วรรคแรก ๙๑๙ ๙๘๙ เมื่อเช็คพิพาทเป็นเช็คพิพาทเป็นเช็คผู้ถือจำเลยที่สองจึงต้องรับผิดในฐานะอาวัลจำเลยที่หนึ่งผู้สั่งจ่ายตามมาตรา ๙๒๑ ๙๔๐ ๙๘๙ วรรคแรก

วรรคท้าย ถ้าลงเพียงแต่เครื่องหมายแต่อย่างหนึ่งอย่างใด เช่น แกงได หรือลายพิมพ์นิ้วมืออ้างเอาเป็นลายมือชื่อในตั๋วเงินไซร้ แม้ถึงว่าจะมีพยานลงชื่อรับรองก็ตาม ท่านว่าหาให้ผลเป็นลงลายมือชื่อในตั๋วเงินนั้นไม่

อธิบาย ลายพิมพ์นิ้วมือที่แม้มีพยานรับรองถูกต้องตามมาตรา ๙ ที่มีผลสมบูรณ์สำหรับนิติกรรมทั่วไปไม่อาจใช้กับตั๋วเงินได้

มาตรา 901 ถ้าบุคคลคนใดลงลายมือชื่อของตนในตั๋วเงิน และมิได้เขียนแถลงว่ากระทำการแทนบุคคลอีกคนหนึ่งไซร้ ท่านว่าบุคคลคนนั้นย่อมเป็นผู้รับผิดตามความในตั๋วเงินนั้น

อธิบาย การลงลายมือชื่อในตั๋วเงินต้องรับผิดตามเนื้อความในตั๋วเว้นแต่ได้ระบุไว้ว่าทำแทนใครผู้ที่ต้องรับผิดคือผู้ที่ถูกระบุว่าถูกทำแทน เช่น ดำลงลายมือชื่อดำในตั๋วโดยระบุว่าทำแทนแดง ผู้ที่ต้องรับผิดคือแดงไม่ใช่ดำ เป็นไปตามหลักตัวการตัวแทน

270/20 ลงลายมือชื่อสั่งจ่ายในเช็คประทับตราห้าง แต่ไม่ได้ระบุว่าทำแทนห้างต้องรับผิดในฐานะผู้สั่งจ่ายเป็นส่วนตัว

มาตรา 902 ถ้าตั๋วเงินลงลายมือชื่อของบุคคลหลายคน มีทั้งบุคคลซึ่งไม่อาจจะเป็นคู่สัญญาแห่งตั๋วเงินนั้นได้เลย หรือเป็นได้แต่ไม่เต็มผลไซร้ ท่านว่าการนี้ย่อมไม่กระทบกระทั่งถึงความรับผิดของบุคคลอื่น ๆ นอกนั้น ซึ่งคงต้องรับผิดตามตั๋วเงิน

อธิบาย คู่สัญญาในตั๋วเงินนั้นมีได้หลายคนเนื่องจากตั๋วเงินนั้นอาจมีการโอนต่อไปเรื่อยๆ ดังนั้นคู่สัญญาบางคนอาจเป็นคู่สัญญาที่มีปัญหา ไม่อาจจะเป็นคู่สัญญาแห่งตั๋วเงินนั้นได้เลย เช่น นิติบุคคลที่มีข้อบังคับไม่ให้ออกตั๋วเงินแล้วยังฝืนออกหรือสลักหลังหรือยุ่งเกี่ยวกับตั๋วเงิน หรือเป็นได้แต่ไม่เต็มผล เช่น เป็นผู้หย่อนความสามารถ กฎหมายบอกว่าตั๋วเงินนั้นไม่เสียไป ผู้ทรงยังคงมีสิทธิไล่เบี้ยเอากับผู้ที่เป็นคู่สัญญาที่สมบูรณ์ได้